Wanneer u te maken krijgt met een juridisch probleem, kan de bijstand van een advocaat essentieel zijn. Echter, niet iedereen heeft de financiële middelen om de kosten van juridische bijstand te dragen. In Nederland kan in zo’n geval een beroep worden gedaan op gesubsidieerde rechtsbijstand, ook wel bekend als een pro deo advocaat. Maar wanneer heeft u hier recht op en hoe werkt dit precies? In dit artikel verkennen we de voorwaarden en procedures die bepalen of u in aanmerking komt voor een pro deo advocaat.
Wat is een pro deo advocaat?
Een pro deo advocaat is een advocaat die juridische bijstand verleent aan personen die niet in staat zijn de volledige kosten van een advocaat te betalen. Deze vorm van bijstand wordt ook wel ’toevoeging’ genoemd en wordt gefinancierd door de overheid. Het doel is om iedereen, ongeacht het inkomen, toegang te geven tot het rechtssysteem.
Voorwaarden voor gesubsidieerde rechtsbijstand
Om in aanmerking te komen voor een pro deo advocaat, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden zijn vastgesteld door de Raad voor Rechtsbijstand en omvatten onder andere:
- Inkomen en vermogen: Uw inkomen en vermogen mogen niet boven een bepaalde grens uitkomen. Deze grenzen worden jaarlijks vastgesteld en zijn afhankelijk van uw huishoudelijke situatie.
- Rechtsgebied: Niet alle rechtsgebieden komen in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. Zo zijn er beperkingen voor zaken die als ‘niet noodzakelijk’ worden beschouwd.
- Maatschappelijk belang: In sommige gevallen wordt gekeken naar het maatschappelijk belang van de zaak. Zaken die een breder belang dienen, kunnen eerder in aanmerking komen voor subsidie.
- Redelijkheid: Er wordt beoordeeld of het redelijk is om voor uw specifieke zaak gesubsidieerde rechtsbijstand te ontvangen. Dit kan bijvoorbeeld afhangen van de complexiteit of de verwachte opbrengst van de zaak.
Procedure voor het aanvragen van een pro deo advocaat
Als u denkt in aanmerking te komen voor een pro deo advocaat, volgt u de volgende stappen:
- Vind een advocaat: Zoek een advocaat die bereid is om op basis van toevoeging te werken. U kunt hiervoor terecht bij het Juridisch Loket of rechtstreeks bij een advocatenkantoor.
- Beoordeling van de zaak: De advocaat zal uw zaak beoordelen en samen met u een aanvraag voor gesubsidieerde rechtsbijstand indienen bij de Raad voor Rechtsbijstand.
- Aanvraag indienen: De advocaat dient de aanvraag in, waarbij uw financiële situatie en de aard van de zaak worden meegenomen.
- Beslissing: De Raad voor Rechtsbijstand beoordeelt uw aanvraag en beslist of u in aanmerking komt voor een pro deo advocaat.
- Eigen bijdrage: Indien uw aanvraag wordt goedgekeurd, kan het zijn dat u een eigen bijdrage moet betalen, afhankelijk van uw inkomen en vermogen.
Financiële criteria
De financiële criteria voor het recht op een pro deo advocaat zijn strikt en worden jaarlijks aangepast. Het inkomen en vermogen van twee jaar voorafgaand aan de aanvraag worden als uitgangspunt genomen. De Raad voor Rechtsbijstand publiceert de actuele inkomens- en vermogensgrenzen op hun website.
Uitzonderingen en bijzondere omstandigheden
Er zijn situaties waarin u, ondanks een hoger inkomen of vermogen, toch in aanmerking kunt komen voor een pro deo advocaat. Dit kan het geval zijn bij:
- Bijzondere kosten: Als u te maken heeft met bijzondere kosten, zoals ziektekosten, kan dit invloed hebben op uw recht op gesubsidieerde rechtsbijstand.
- Wijziging financiële situatie: Als uw financiële situatie recentelijk aanzienlijk is verslechterd, kan hier rekening mee worden gehouden.
- Maatschappelijk belang: In zaken met een groot maatschappelijk belang kan soms een uitzondering worden gemaakt.
De rol van het Juridisch Loket
Het Juridisch Loket speelt een belangrijke rol in het proces van gesubsidieerde rechtsbijstand. Zij kunnen u voorzien van een eerste gratis advies en u helpen bij het vinden van een geschikte pro deo advocaat. Bovendien kan een doorverwijzing van het Juridisch Loket leiden tot een korting op uw eigen bijdrage.
Conclusie
Het recht op een pro deo advocaat is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse rechtssysteem, bedoeld om toegang tot het recht te waarborgen voor iedereen. Door de voorwaarden en procedures zorgvuldig te volgen, kunt u bepalen of u in aanmerking komt voor gesubsidieerde rechtsbijstand. Het is raadzaam om bij juridische kwesties altijd advies in te winnen bij het Juridisch Loket of een advocaat om uw rechten en mogelijkheden te verkennen.
