Wanneer uw partner overlijdt, is dat een emotioneel en ingrijpend moment. Naast het verwerken van het verlies, krijgt u ook te maken met praktische en financiële zaken, waaronder de erfbelasting. De hoogte van de erfbelasting die u moet betalen, hangt af van verschillende factoren, zoals de waarde van de erfenis, uw relatie met de overledene en de vrijstellingen die van toepassing zijn. In dit artikel bespreken we uitgebreid hoe de erfbelasting voor partners in Nederland is geregeld en wat dit voor u kan betekenen.
Wat is erfbelasting?
Erfbelasting, ook wel successierecht genoemd, is de belasting die geheven wordt over de waarde van alles wat u erft na het overlijden van iemand. De Belastingdienst bepaalt aan de hand van de waarde van de erfenis en uw relatie tot de overledene hoeveel erfbelasting u verschuldigd bent. Er zijn verschillende tarieven en vrijstellingen van toepassing, afhankelijk van uw situatie.
De partner en erfbelasting
Als partner van de overledene heeft u in veel gevallen recht op een hoge vrijstelling. Onder partners verstaat de Belastingdienst echtgenoten, geregistreerde partners en in sommige gevallen ook samenwonenden met een samenlevingscontract. De hoogte van de vrijstelling en de tarieven van de erfbelasting voor partners worden jaarlijks door de overheid vastgesteld.
Vrijstellingen voor partners
De vrijstelling voor partners is aanzienlijk hoger dan voor andere erfgenamen. Voor het jaar 2023 is de algemene vrijstelling voor partners vastgesteld op een bedrag van € 671.910. Dit betekent dat u over het bedrag tot aan deze grens geen erfbelasting hoeft te betalen. Bedragen die boven deze vrijstelling uitkomen, worden belast volgens de geldende tarieven.
De tarieven van erfbelasting voor partners
Na aftrek van de vrijstelling wordt het resterende deel van de erfenis belast met erfbelasting. Voor partners zijn er twee tariefschijven:
- 10% over de eerste € 130.425 boven de vrijstelling
- 20% over het bedrag boven de € 130.425
Deze tarieven zijn progressief, wat betekent dat het percentage toeneemt naarmate de waarde van de erfenis stijgt.
Waarde van de erfenis bepalen
Om te bepalen hoeveel erfbelasting u moet betalen, is het noodzakelijk om de waarde van de erfenis vast te stellen. Dit omvat alle bezittingen en schulden van de overledene op het moment van overlijden. Bezittingen kunnen bestaan uit onroerend goed, spaargelden, beleggingen en persoonlijke eigendommen. Schulden kunnen onder meer hypotheekschulden, persoonlijke leningen en uitvaartkosten omvatten.
Specifieke situaties en vrijstellingen
Er zijn specifieke situaties waarin aanvullende vrijstellingen of regels van toepassing kunnen zijn. Zo kan de erfbelasting anders uitpakken als er sprake is van een onderneming die wordt nagelaten of als de overledene een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) heeft begunstigd. Ook kan de situatie anders liggen als u al eerder van uw partner heeft geërfd, bijvoorbeeld door een eerder overlijden of een schenking op papier.
De aangifte erfbelasting
Na het overlijden van uw partner ontvangt u van de Belastingdienst een aangifteformulier voor de erfbelasting. Het is belangrijk om deze aangifte zorgvuldig en binnen de gestelde termijn in te vullen. U kunt ervoor kiezen om dit zelf te doen of een professional, zoals een notaris of belastingadviseur, in te schakelen.
Uitstel van betaling of betalingsregeling
Als u erfbelasting moet betalen maar niet direct over de middelen beschikt, kunt u onder bepaalde voorwaarden uitstel van betaling aanvragen of een betalingsregeling treffen met de Belastingdienst. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de erfenis voornamelijk uit onroerend goed bestaat en dit nog niet is verkocht.
Samenvatting en stappenplan
Samenvattend is de hoogte van de erfbelasting die u als partner moet betalen afhankelijk van de waarde van de erfenis en de vrijstellingen die voor u gelden. Hieronder vindt u een stappenplan om te bepalen hoeveel erfbelasting u moet betalen:
- Bepaal uw relatie tot de overledene en controleer of u als partner wordt aangemerkt.
- Stel de waarde van de erfenis vast, inclusief bezittingen en schulden.
- Trek de vrijstelling voor partners af van de totale waarde van de erfenis.
- Bereken de erfbelasting over het resterende bedrag met behulp van de geldende tarieven.
- Vul de aangifte erfbelasting in en dien deze in bij de Belastingdienst.
- Indien nodig, vraag uitstel van betaling of een betalingsregeling aan.
Het is raadzaam om bij complexe erfenissen of onduidelijkheden professioneel advies in te winnen. Zo zorgt u ervoor dat u niet voor verrassingen komt te staan en dat de afwikkeling van de erfenis zo soepel mogelijk verloopt.