Wanneer een dierbare overlijdt, krijgen nabestaanden vaak te maken met erfbelasting, een belasting die betaald moet worden over de erfenis. Een belangrijk aspect bij het bepalen van de hoogte van deze belasting is de waarde van de onroerende zaken, zoals een woning of bedrijfspand, die deel uitmaken van de nalatenschap. De vraag die hierbij centraal staat is: in hoeverre is de WOZ-waarde bepalend voor de erfbelasting?
De rol van WOZ-waarde in de erfbelasting
De Wet waardering onroerende zaken (WOZ) bepaalt de waarde van onroerend goed in Nederland. Deze waarde wordt jaarlijks vastgesteld door de gemeente en heeft invloed op verschillende belastingen, waaronder de erfbelasting. De WOZ-waarde vormt het uitgangspunt voor de waardering van een woning of ander onroerend goed in de nalatenschap. Hieronder volgt een uiteenzetting van de manier waarop de WOZ-waarde wordt gebruikt bij het berekenen van de erfbelasting.
Waardering van onroerend goed voor erfbelasting
Bij het vaststellen van de erfbelasting wordt de WOZ-waarde van het onroerend goed op twee mogelijke peildata in aanmerking genomen:
- De WOZ-waarde van het jaar waarin de erflater is overleden.
- De WOZ-waarde van het jaar volgend op het jaar van overlijden.
De erfgenamen mogen de meest gunstige WOZ-waarde kiezen voor de aangifte erfbelasting. Dit biedt de mogelijkheid om belasting te besparen als de onroerende zaak in waarde is gedaald.
Bezwaar maken tegen de WOZ-waarde
Indien erfgenamen van mening zijn dat de WOZ-waarde die de gemeente heeft vastgesteld niet overeenkomt met de werkelijke marktwaarde van het onroerend goed op de peildatum, kunnen zij bezwaar maken. Dit bezwaar moet binnen zes weken na de datum van de WOZ-beschikking worden ingediend. Een succesvol bezwaar kan leiden tot een verlaging van de WOZ-waarde en daarmee tot een lagere erfbelasting.
Factoren die de WOZ-waarde beïnvloeden
De WOZ-waarde wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals:
- De locatie van het onroerend goed.
- De grootte en het type van het onroerend goed.
- De staat van onderhoud.
- Veranderingen in de vastgoedmarkt.
Deze factoren kunnen ervoor zorgen dat de WOZ-waarde fluctueert, wat weer invloed heeft op de hoogte van de erfbelasting.
Uitzonderingen en bijzondere situaties
Er zijn situaties waarin de WOZ-waarde niet direct bepalend is voor de erfbelasting. Bijvoorbeeld:
- Als er sprake is van een bedrijfspand, kan er onder voorwaarden gebruik worden gemaakt van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), waardoor de waarde voor de erfbelasting lager kan uitvallen.
- Bij verhuurde woningen kan de WOZ-waarde worden gecorrigeerd met een leegwaarderatio, waardoor de waarde voor de erfbelasting lager uitvalt.
- Als de erflater een agrarisch bedrijf naliet, kan de waarde voor de erfbelasting worden bepaald op basis van de waarde in het economisch verkeer bij agrarische bestemming (WEVAB) in plaats van de WOZ-waarde.
Deze uitzonderingen vereisen specifieke kennis en vaak ook de inschakeling van een deskundige voor de juiste toepassing.
De invloed van schulden en hypotheken
Naast de WOZ-waarde van onroerend goed, moeten ook schulden en hypotheken die betrekking hebben op de nalatenschap in acht worden genomen. Deze kunnen de waarde van de nalatenschap verlagen en daarmee de erfbelasting verminderen. Het is belangrijk dat erfgenamen een nauwkeurige berekening maken van alle schulden en verplichtingen om de netto waarde van de nalatenschap te bepalen.
De aangifte erfbelasting en WOZ-waarde
Bij het doen van aangifte erfbelasting is het van belang dat erfgenamen de juiste WOZ-waarde opgeven. De Belastingdienst controleert deze gegevens en kan bij onjuistheden correcties aanbrengen of boetes opleggen. Het is daarom raadzaam om bij twijfel professioneel advies in te winnen.
Planning en advies
Erfbelasting en de rol van de WOZ-waarde kunnen complex zijn. Erfgenamen doen er goed aan om tijdig te plannen en zich te laten adviseren door een notaris, belastingadviseur of een andere specialist op het gebied van erfrecht en belastingen. Dit kan helpen om de erfbelasting te minimaliseren en om te zorgen dat de aangifte correct en volledig is.
Samenvatting
De WOZ-waarde speelt een belangrijke rol bij het bepalen van de erfbelasting, omdat het de waardering van onroerend goed in de nalatenschap beïnvloedt. Erfgenamen hebben de keuze tussen twee peildata en kunnen bezwaar maken tegen de WOZ-waarde als deze niet overeenkomt met de marktwaarde. Er zijn echter uitzonderingen en bijzondere situaties waarin de WOZ-waarde niet direct bepalend is. Schulden en hypotheken moeten ook worden meegenomen in de berekening van de erfbelasting. Een nauwkeurige aangifte is essentieel, en professioneel advies kan helpen om de belastingdruk te verlagen en fouten te voorkomen.
De WOZ-waarde is dus een belangrijke, maar niet de enige factor die de hoogte van de erfbelasting bepaalt. Door een goede voorbereiding en het inwinnen van deskundig advies kunnen erfgenamen een weloverwogen keuze maken en mogelijk belasting besparen.