Wanneer twee personen besluiten hun relatie officieel te maken door middel van een geregistreerd partnerschap, rijst vaak de vraag of de tussenkomst van een notaris hierbij verplicht is. Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de wensen van de partners en hun persoonlijke situatie. In dit artikel zullen we uitgebreid ingaan op de rol van de notaris bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap en de situaties waarin zijn of haar tussenkomst al dan niet vereist is.
Wat is een geregistreerd partnerschap?
Voordat we de rol van de notaris bespreken, is het belangrijk om te begrijpen wat een geregistreerd partnerschap inhoudt. Een geregistreerd partnerschap is een wettelijk erkende vorm van samenlevingscontract tussen twee personen. Het biedt veel van dezelfde rechten en plichten als een huwelijk, zoals het recht op partnerpensioen, erfrecht en het gezamenlijk uitoefenen van ouderlijk gezag over eventuele kinderen. Het partnerschap wordt aangegaan bij de burgerlijke stand van de gemeente waar de partners wonen.
De rol van de notaris bij geregistreerd partnerschap
De notaris speelt een belangrijke rol bij het opstellen van juridische documenten die de afspraken tussen partners vastleggen. Bij een geregistreerd partnerschap kan dit bijvoorbeeld een partnerschapsvoorwaarden zijn, vergelijkbaar met huwelijkse voorwaarden bij een huwelijk. Deze voorwaarden regelen wat er gebeurt met het vermogen van de partners tijdens het partnerschap en in het geval van beëindiging ervan, door scheiding of overlijden.
Wanneer is een notaris verplicht?
De tussenkomst van een notaris is niet altijd verplicht bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap. Hieronder volgt een overzicht van situaties waarin de notaris wel of niet vereist is:
- Zonder notaris: Als de partners geen partnerschapsvoorwaarden willen opstellen en kiezen voor een gemeenschap van goederen, is de tussenkomst van een notaris niet nodig. Het partnerschap kan dan direct bij de burgerlijke stand worden aangegaan.
- Met notaris: Indien de partners kiezen voor het opstellen van partnerschapsvoorwaarden, is de tussenkomst van een notaris verplicht. De notaris zorgt ervoor dat de voorwaarden voldoen aan de wettelijke eisen en dat de belangen van beide partners eerlijk worden behartigd.
Daarnaast is het raadzaam om een notaris in te schakelen in de volgende situaties:
- Als een van de partners ondernemer is en het vermogen van de onderneming gescheiden moet blijven van het privévermogen.
- Wanneer er sprake is van een complexe financiële situatie, zoals bezittingen in het buitenland of een erfenis die beschermd moet worden.
- Als de partners eerder getrouwd zijn geweest of uit een eerdere relatie kinderen hebben.
Voordelen van partnerschapsvoorwaarden
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden bij een notaris biedt verschillende voordelen:
- Bescherming van vermogen: Partners kunnen afspreken dat bepaalde bezittingen of schulden buiten de gemeenschap van goederen vallen.
- Flexibiliteit: De voorwaarden kunnen op maat gemaakt worden, zodat ze aansluiten bij de specifieke wensen en situatie van de partners.
- Duidelijkheid: Goed opgestelde voorwaarden voorkomen onduidelijkheid en conflicten bij een eventuele scheiding of overlijden van een van de partners.
Het proces van partnerschapsvoorwaarden opstellen
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden bij een notaris verloopt volgens een vast proces:
- De partners maken een afspraak met een notaris om hun wensen en situatie te bespreken.
- De notaris adviseert over de mogelijkheden en stelt een concept van de voorwaarden op.
- Na overleg en eventuele aanpassingen worden de definitieve voorwaarden opgesteld.
- De partners ondertekenen de voorwaarden bij de notaris, waarna deze worden ingeschreven in het register van de burgerlijke stand.
Het is belangrijk dat partners ruim de tijd nemen voor dit proces en alle afspraken goed overwegen.
Kosten van een notaris
De kosten voor het inschakelen van een notaris kunnen variëren. Factoren die de prijs beïnvloeden zijn onder andere de complexiteit van de voorwaarden en de tarieven van de notaris. Het is aan te raden om vooraf offertes op te vragen bij verschillende notarissen om een goed beeld te krijgen van de kosten.
Alternatieven voor een notaris
Hoewel een notaris niet altijd verplicht is, zijn er weinig alternatieven voor het juridisch correct vastleggen van partnerschapsvoorwaarden. Het is mogelijk om zelf afspraken te maken en deze vast te leggen, maar deze hebben zonder notariële bekrachtiging geen juridische status. Voor het officieel maken van dergelijke afspraken is de tussenkomst van een notaris dus essentieel.
Samenvatting en aanbevelingen
Samenvattend is een notaris niet verplicht bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap, tenzij de partners kiezen voor het opstellen van partnerschapsvoorwaarden. In dat geval is de tussenkomst van een notaris vereist om de voorwaarden juridisch geldig te maken. Het is raadzaam om een notaris in te schakelen bij complexe financiële situaties of wanneer er sprake is van ondernemerschap of kinderen uit eerdere relaties.
Partners die overwegen een geregistreerd partnerschap aan te gaan, doen er goed aan om zich grondig te laten informeren over de mogelijkheden en consequenties van hun keuzes. Het inschakelen van een notaris kan hierbij helpen om tot weloverwogen beslissingen te komen en toekomstige problemen te voorkomen.